درس‌نامه تهویه مطبوع، محاسبات سرانگشتی و انتخاب سیستم‌ها – ویراست سوم

در این کتاب از قابلیت‌های جذاب گوشی‌های هوشمند استفاده شده است. به این صورت که هرجا نمودار، نرم‌افزار یا فایلی در متن کتاب مورد استفاده قرار گرفته، در کنار آن کد دانلود مستقیم آن فایل به صورت یک QR Code نیز قرار داده شده است. تنها کافی است روی گوشی هوشمند خود یک نرم‌افزار بارکدخوان یا نرم‌افزارها QR Code نصب کنید. به این ترتیب با اسکن کردن هر QR Code، اگر عکس باشد نسخه رنگی و باکیفیت عکس مستقیما روی گوشی شما به نمایش در می‌آید، اگر فیلم باشد، این فیلم روی گوشی شما پخش می‌شود و قابل ذخیره‌سازی است و اگر نرم‌افزار باشد به صورت فایل فشرده (ZIP) روی گوشی شما دانلود می‌شود.

مقدمه ویراست دوم

به لطف خدا انتشار چاپ اول مجموعه کتاب‌های درس‌نامه با استقبال چشم‌گیر مخاطبان از این سری کتاب‌ها روبه‌رو شد. این مجموعه کتاب‌ها هم در دوره‌های آموزشی استفاده می‌شد و هم به عنوان راهنمایی مستقل، حاوی تمامی جداول و نمودارهای کاربردی، برای سایر مخاطبان مورد توجه بود. به این ترتیب بسیاری از ایده‌های مدنظر بنده برای تامین منبع آموزشی منسجم در خصوص این سری از کتاب‌ها تامین شد. اکنون ویراست دوم این کتاب، پس از بازنگری متن و ساختار کتاب، با افزودن استانداردهای جدید و قابلیت‌های جذاب و کارآمد آماده انتشار است.
از ویژگی‌های جدید ویراست حاضر می‌توان به بهره‌مندی از قابلیت‌های جذاب گوشی‌های هوشمند اشاره کرد. به این ترتیب که هرجا که نمودار، نرم‌افزار یا فایلی در متن کتاب مورد اشاره و استفاده قرار گرفته، در کنار آن کد دانلود مستقیم آن فایل نیز قرار داده شده است. استفاده از این کدها سرعت عمل و راحتی مخاطب را در دسترسی به فایل‌های کمک‌آموزشی کتاب وصف‌ناپذیر می‌کند. به این ترتیب کافی است با نصب نرم‌افزارهای بارکدخوان روی گوشی‌های هوشمند، در حین مطالعه کتاب هرجا به فایل کمکی آن نیاز داشته باشید، گوشی خود را روی QR Code مربوطه قرار دهید و با لینک مستقیم و سرعت بالا فایل مربوطه را روی گوشی خود مشاهده و ذخیره نمایید.
امیدوارم این کتاب مورد استفاده مخاطبان گرامی قرار گیرد و راهگشا باشد.
رامین تابان
پاییز ۱۳۹۸

مقدمه مولف
تدریس در دوره‌های متعدد درون‌سازمانی و برون‌سازمانی در حوزه تاسیسات و تهویه مطبوع در کل کشور و استفاده از
ابزارهای نوین و متنوع و روش‌های مختلف آموزشی، متناسب با گروه مخاطبان و نیازهای آن‌ها، علی‌رغم رفع نمودن بسیاری از خلاهای آموزشی و کاربردی دانش‌پژوهان در عرصه مهندسی تاسیسات، هنوز خلاهای ظریفی را باقی می‌گذاشت و ضرورت وجود یک منبع منسجم و جامع آموزشی را بیش از پیش نمایان می‌کرد.
یکی از این مواردی که تقریبا در تمامی سمینارها و دوره‌های آموزشی با آن مواجه می‌شدم، نداشتن مجموعه آموزشی منسجم و واحدی بود که تمامی سرفصل‌های مطرح شده در سمینار و دوره آموزشی را در بر داشته باشد. با وجود آن که در حال حاضر، کتاب‌های فارسی و زبان اصلی بسیار زیاد و مفیدی در این عرصه منتشر شده است، اما تمامی مباحث سمینار و دوره در هیچ کتاب واحدی موجود نبود و در برخی موارد، مجبور به استفاده از بیش از ده منبع آموزشی مختلف بودیم.
لذا هدف از تالیف این درس‌نامه آن بود تا مجموعه‌ای در اختیار مخاطبان گرامی قرار گیرد که در برگیرنده تمامی سرفصل‌های مطرح‌شده در دوره‌ها و سمینارهای آموزشی به صورت مدون باشد و از ارجاع دادن مخاطبان به تعداد زیادی از منابع آموزشی پراکنده اجتناب شود. از این رو، درس‌نامه حاضر با هدف افزایش کیفیت آموزش به عنوان یک ابزار کارآمد جدید در عرصه آموزشی‌های کاربردی و تخصصی به رشته تحریر درآمده است. نتیجه این تلاش‌ها، به صورت مجموعه ۸ درس‌نامه کاربردی در حوزه تاسیسات و تهویه مطبوع بوده است که عنوان حاضر یکی از این مجموعه هشت‌تایی به شمار می‌رود.
هرچند که هدف از تالیف این درس‌نامه، حذف جزوه‌نویسی و حذف کامل ارتباط لمسی مخاطب با مباحث آموزشی نبوده است چرا که بر این باورم که هر فردی که در سمینار و دوره حضور می‌یابد، باید جزوه‌ای با زبان شخصی خود، مملو از اختصارات، کلید واژه‌ها و زنجیرهای ارتباطی شخصی بنویسد و این بهترین کتاب دنیا برای وی خواهد بود. کتابی که شاید بنده و شما چیز زیادی از علائم و اختصارات بعضا بی‌معنی آن نفهمیم، ولی همین تک‌واژه‌ها و علامت‌های عجیب و غریب می‌تواند سرنخ تمام مباحث کلیدی برای نویسنده آن باشد!
هدف از تالیف این درس‌نامه، آسودن خاطر کردن مخاطب و رهاسازی ذهن وی از وسواس ذهنی ناشی از ریختگی مطالب در کلاس بوده است تا وی را از داشتن تمامی مطالب و سرفصل‌ها به صورت آماده، آسوده‌خاطر کند و بیشتر انرژی و توجه وی برای درک و ارتباط موثر در سمینار و دوره آموزشی درگیر کند. از این رو در بخش‌های متعدد از این کتاب، بخش‌هایی تحت عنوان «یادداشت‌های درس‌نامه» برای اضافه کردن نکات تکمیلی، مثال‌ها و برداشت‌های شخصی مخاطب در نظر گرفته شده است.
ضمن آن که نظر به طبقه‌بندی شده بودن و روند ساده و کاربردی بیان مطالب، این درس‌نامه علاوه بر دانش‌پژوهانی که قصد حضور در سمینارها و دوره‌های آموزشی را دارند، برای عموم مخاطبان نیز به‌خوبی قابل استفاده و مفید است.
رامین تابان
زمستان ۱۳۹۵

فهرست

مقدمه مولف / ۱۰

مقدمه ویراست دوم / ۱۱

پیش‌گفتار / ۱۲

مشاهده فایل تصویری معرفی دوره جامع تهویه مطبوع، محاسبات سرانگشتی و انتخاب سیستم‌ها / ۱۴

فصل ۱: اصول و مبانی تهویه مطبوع / ۱۵

محورهای اصلی مباحث این درس‌نامه / ۱۵
تعریف تهویه مطبوع / ۱۷
شاخص‌های موثر بر تهویه مطبوع / ۱۷
دما (Temp) / 18
انواع دما / ۱۸
رطوبت (Humidity) / 19
انواع رطوبت / ۱۹
تعریف درجه خلوص یا پاکیزگی هوا / ۱۹
تعریف جریان هوا / ۲۰
گرما (Heat) / 20
انواع گرما / ۲۱
برخی از واحدهای پرکاربرد گرما / ۲۲
بی‌تی‌یو / ۲۲
کیلوکالری / ۲۲
تبدیل واحدهای پرکاربرد واحدهای گرما / ۲۲
تبدیل واحدهای پرکاربرد واحدهای سرما / ۲۲
نمودار سایکرومتریک / ۲۳
۷ کمیت اصلی سایکرومتریک / ۲۳
معرفی نرم‌افزار سایکرومتریک / ۲۶

فصل۲: طبقه‌بندی تجهیزات و سیستم‌های تهویه مطبوع / ۲۷

تعریف تجهیزات و سیستم‌ها / ۲۷
منطق طبقه‌بندی تجهیزات تهویه مطبوع / ۲۷
طبقه‌بندی تجهیزات مولد / ۲۷
طبقه‌بندی تجهیزات انتقال و توزیع / ۲۸
طبقه‌بندی تجهیزات تبادل حرارت / ۲۸

فصل ۳: تجهیزات مولد گرما / ۳۱

دیگ‌ها یا بویلرها / ۳۱
دیگ‌های چدنی / ۳۱
دیگ‌های فولادی / ۳۶
دیگ‌های چگالشی یا تقطیری / ۴۱
محاسبه سرانگشتی دیگ‌ها / ۴۴
کوره‌ هوای گرم / ۴۵
پکیج‌های آب گرم مصرفی / ۴۹
انواع پکیج‌های آب گرم مصرفی / ۴۹
واحدهای گرمایش تابشی / ۵۳

فصل ۴: تجهیزات مولد سرما / ۵۹

تجهیزات سرمایش تراکمی / ۵۹
تجهیزات تراکمی تولیدکننده هوای سرد یا سیستم‌های انبساط مستقیم (DX) / 61
انواع کولر گازی / ۶۲
کولر گازی قابل حمل / ۶۳
کولر گازی پنجره‌ای / ۶۴
کولر گازی دوتکه، مجزا یا اسپلیت / ۶۶
کولر گازی چندپانلی یا مولتی‌اسپلیت / ۷۴
کولرهای گازی مجهز به فناوری اینورتر / ۷۵
سیستم‌های تبرید حجم متغیر (VRV) / 75
پکیج‌یونیت‌ها (Packaged Units) / 77
چیلرهای تراکمی / ۸۲
چیلرهای رفت و برگشتی / ۸۳
چیلرهای اسکرال / ۸۵
چیلرهای اسکرو / ۸۷
چیلرهای سانتریفیوژ / ۹۰
انتخاب نوع کندانسور در چیلرهای تراکمی / ۹۲
انتخاب نوع کمپرسور در چیلرهای تراکمی / ۹۲
تجهیزات سرمایش جذبی / ۹۵
طبقه‌بندی انواع چیلر جذبی از نظر ماده مبرد- ماده جاذب / ۹۵
انتخاب نوع مناسب چیلر جذبی / ۱۰۰
چیلر جذبی انتخاب کنیم یا تراکمی؟ / ۱۰۱
تجهیزات سرمایش تبخیری / ۱۰۲
برج‌های خنک‌کننده / ۱۰۳
ایرواشر یا هواشوی / ۱۱۶
انواع فیلترها / ۱۲۱
کویل (Coil) / 124

فصل ۵: تجهیزات انتقال و توزیع / ۱۲۵

فصل ۶: تجهیزات تبادل حرارت / ۱۳۱

طبقه‌بندی انواع رادیاتورها / ۱۳۲
کنوکتور / ۱۳۸
سیستم گرمایش از کف / ۱۴۰
یونیت هیتر / ۱۴۶
طبقه‌بندی تجهیزات تبادل حرارت دوفصلی / ۱۴۸
انواع فن‌کویل از نظر آرایش لوله‌کشی / ۱۴۸
انواع فن‌کویل از نظر ساختار کلی / ۱۴۹
واحد هوارسان یا هواساز / ۱۵۴

فصل ۷: انتخاب تجهیزات متناسب با کاربری / ۱۵۹

پیوست: روابط پرکاربرد در تاسیسات و تهویه مطبوع / ۱۶۱
محاسبات کرمایش و سرمایش / ۱۶۱
محاسبات مقاومت حرارتی (R) و ضریب کلی انتقال حرارت (U) / 161
محاسبات سیستم‌های آبی / ۱۶۱
محاسبات تهویه و تعویض هوا / ۱۶۱
محاسبه هوای مخلوط‌شده / ۱۶۲
محاسبات کانال‌کشی / ۱۶۲
محاسبات فن‌ها / ۱۶۲
محاسبات پمپ‌ها / ۱۶۲
محاسبات NPSH پمپ‌ها / ۱۶۳
محاسبات مقدار کندانس در سیستم‌های تهویه مطبوع / ۱۶۳
محاسبات رطوبت‌زنی / ۱۶۳
محاسبات بهره گرمایی دستگاه‌های رطوبت‌زن / ۱۶۳
محاسبات منابع انبساط / ۱۶۴
محاسبات بالانس هوا در سیستم‌های کانالی / ۱۶۴
محاسبات راندمان تجهیزات / ۱۶۵
محاسبات مبدل‌های حرارتی و برج‌های خنک‌کننده / ۱۶۵
محاسبات تقطیر بخار آب روی سطوح سرد / ۱۶۵
محاسبات تجهیزات الکتریکی / ۱۶۵